Psychische gevolgen na abortuspil  groter dan gedacht

Door Kees van Helden

Volgende week dinsdag wordt het wetsvoorstel om de abortuspil bij de huisarts beschikbaar te krijgen in de Eerste Kamer besproken. De meningen hierover zijn verdeeld. Een nieuw Amerikaans onderzoek legt de vinger op de zere plek: Psychische gevolgen na abortuspil zijn mogelijk groter dan gedacht.

De  CDC (Centers for Disease Control) meldt dat er in Amerika jaarlijks meer dan 1 miljoen zwangerschappen eindigen in een miskraam of doodgeboren kindje.
Daarom wordt al jaren in de maand oktober extra aandacht gegeven aan de pijn, de moeite en het verdriet van deze vrouwen. Deze campagne wordt “Pregnancy & Infant Loss Awareness Month” genoemd.

Zelfbeeld

Uitgerekend in oktober van dit jaar (2022) verscheen er een nieuwe studie van de Amerikaanse non-profitorganisatie Support After Abortion die mannen en vrouwen helpt die worstelen met de gevolgen van een abortus. Het is de eerste studie die uitsluitend de nadelige effecten van medicamenteuze abortussen onderzoekt. De studie laat zien dat eenderde van de vrouwen na een medicamenteuze abortus (abortuspil) een negatief zelfbeeld hebben gekregen als gevolg van die “doe-het-zelf thuisabortus”.
Dat gaat namelijk zo. De eerste abortuspil wordt in een abortuscentrum ingenomen onder toezicht van een verpleegkundige. De tweede set abortuspillen wordt thuis toegediend door de zwangere vrouw zelf, waarna ze het kindje verliest. Hier is geen arts bij aanwezig. Deze werkwijze is in Amerika en in Nederland gelijk. Vrouwen kunnen bij de abortuspil niet boos worden op een ander die de abortus uitvoerde, maar enkel en alleen op zichzelf.  

Het Guttmacher Institute, een non-profit onderzoeks- en beleidsorganisatie omtrent seksuele en reproductieve rechten en gezondheid (SRGR), meldde dat in de Verenigde Staten medicamenteuze abortussen in 2020 ruim de helft van het totaal aantal abortussen uitmaakten. In Nederland lag die verhouding in hetzelfde jaar op  een derde.

Volgens Janine Marrone, oprichter van Support After Abortion, laat de studie ook duidelijk zien dat veel Amerikaanse vrouwen worstelen met de gevolgen van hun keuze voor abortus. Uit de nationale enquête blijkt namelijk dat 63 procent van de vrouwen na abortus hulp zocht of eigenlijk met iemand hadden willen praten. Slechts 18 procent van de vrouwen was zich bewust dat er zoiets als counseling na abortus bestaat.

Deze studie contrasteert schril met hoe voorstanders en tegenstanders van abortus gewoonlijk abortus gerelateerde problemen duiden. Voorstanders in Amerika citeren vaak The Turnaway Study – een vijf jaar durende, op interviews gebaseerde enquête onder vrouwen die abortussen hebben ondergaan – om te beweren dat bijna geen enkele vrouw negatieve gevolgen ervaart van een abortus. Die studie heeft echter te maken met gebreken wat betreft de selectiecriteria, terwijl de Support After Abortion-studie is gerandomiseerd in overeenstemming met demografische gegevens van de Census.
In Nederland wordt vaak het onderzoek van Jenneke Ditzhuizen aangehaald onder 325 vrouwen, om te onderbouwen dat vrouwen die met psychische problemen te kampen krijgen na een abortus, al psychische problemen hadden vóór dat de abortus plaats vond. Echter een veel groter Duits onderzoek onder 35.162(!) vrouwen toonde juist het tegenovergestelde, maar dat onderzoek wordt in Nederland genegeerd.

Trauma

Tegenstanders van abortus erkennen al lang dat abortus gerelateerd trauma bestaat; hun succesvolle behandelingsaanpak bestaat vaak uit persoonlijke, op geloof gebaseerde counseling en ondersteuning. Volgens Lisa Rowe, CEO van Support After Abortion, verwekt trauma van trauma. „Dit kan verklaren waarom 50 procent van de abortussen wordt gedaan door vrouwen die al een eerdere abortus hebben ondergaan.” De erkende klinische maatschappelijk werker met decennia lange ervaring in het helpen van mensen die getraumatiseerd zijn door misbruik, verslaving en seksueel geweld zegt dat de Pregnancy & Infant Loss Awareness Month net zo goed bedoeld is voor vrouwen met problemen na abortus, als voor vrouwen die worstelen na een miskraam of ander verlies.

De methodiek, vragen, conclusies en gerelateerde documenten van deze studie zijn openbaar beschikbaar op de website van Support After Abortion.

Niet onschuldig

In Nederland wil men huisartsen de mogelijkheid bieden om de abortuspil te verstrekken. Al blijkt dat veel huisartsen hier helemaal niet aan mee willen werken, ze vrezen, net als abortuscentra, dat dit een verslechtering van de procedure is.

Juist de stappen die in Nederland gezet zijn om de abortuspil eenvoudiger verkrijgbaar te maken, waarvoor je bovendien niet meer vijf dagen over hoeft na te denken en dan nu ook de ideeën om notabene abortus uit het wetboek van strafrecht te halen, zet de vrouwen op een verkeerd been. Er wordt namelijk een beeld geschetst dat abortus een onschuldige ingreep is, die vergeleken kan worden met het nemen van een paracetamolletje. Dit onderzoek toont duidelijk het tegendeel aan. Het is tijd voor een pas op de plaats in ons land.

De auteur is coördinator bij Kies Leven.